|
|
 |
|
 |
| |
| |
| |
Kite
Fiqi(Part3)
Ibraahim Fiqi Yuusuf "Kite Fiqi", (HJ), (1810-1870)
Part 3
DILKII GEELLE GAROOMEED.
Taxanihii KITE fiqi bal aan sii wadno. Kite waakuwii colloobey
walaalahooda NUUX, waatii Reer Daahir(HJ) iyo Ciise Muuse isku
galeen meesha la yidhaahdo Rista-Looya. Waatii Kite u hiiliyey
Reer Daahir ee uga hiishey Ciise Muuse. Qaybtan saddexaadna
waxay ku saabsan tahay Kite oo u Hiilinaya Ciise Muuse oo uga
hiilinaya DHulbahante.
Nin Abbaanduule ahaa oo la Odhan jirey Geelle Garoomeed oo
Ciise Muuse ahaa iyo rag uu wato oo geel doona ayaa intay
Habar Jeclo soo dhex mareen Dhulbahante galay. Dhowr jeer oo
hore ayuu Geelle ku liibaanay duullaamo kuwaas la mid ah oo uu
Dhulbahante xoolo uga dhacay.
Libtu maalinba nin bay raacdaaye duullaankii ugu danbeeyey
Geelle iyo ciidankiisii waa lagu jebiyey isagiinna waa lagu
diley.
Kite Fiqi oo markaas Xeeb iyo Guban jirey ayaa warkii soo
gaadhay. Kite waxaa nimankii warka sidey u sheegeen Afarey uu
tirshey nin la odhan jirey Samatar Rogane oo ka mid ah
nimankii dhulbahante ee laayey Geelle iyo ciidankiisa kaasoo
ay ka mid ahaayeen;
Wallee reer Isaaq kama bogsado burunjidii Geelle
Wallee baaba'aan maanta baday beerku ledimaayo
Boqol sano wallee sooma dego banankan Tuur-Uuska
Kite gabaygaa intuu ka xanaaqay ayuu col humay.Wuxuu yidhi
Kite
Inkastuu is gumeysto
Ama uu is garaaco
Isaaq guudka sareeto
Aniga iiga gudboone
Haddaanan Geelle u aarin
Oo warmahayga guduudin
Duul gumaan ka dhashay.
Dhulbahante colaadi ma dhex ool Kite jilibkiisa isla markaana
way dhaleen. Dhulbahante ma filayn in kite oo ay dhaleen Ciise
Muuse uga hiilin doono. Kite oo dareensan arintaas ayaa
habeenkii la dul fadhiyey oosha la gebagabaynayey ayaa
colkiisii faray inay yidhaahdaan WAR YAA GEELLE GAROOMMEED
LAHAAYEEY, si loo garto halka ay ka duulayaan iyo ujeedada
weerarkooda.
Waxa kale oo Kite faray colkiisii SOocane in ninkii ay magliga
marshaanba yidhaahdaan AAR GEELLE.
Kite waa libeystey xoolo aad u badanna waa soo qaaday, 62 nin
oo DhayLiqe oo abbaanduule caana ahaa ku jirana haadka ayay u
wadheen.
Xoolihii uu qaaday wuxu lix habeen ku hayey CEELDHAAB, laba
iyo toban habeenna Caynaba ayay dul joogtey. Markii xoolihii
Dhulbahante ka daba iman waayey ayuu yidhi.
Ceeldhaab lalabihii haddaan lix ugu
hoynaayey
Caynaba haddaan labiyo toban uga ladaabsiiyey
Dadku kala lafweynsane hadaan laayey Hagar Aadan
Oon Xaga-Garaad kula legdamay libin miyay seegtay
Lixkun iyo lag mooyee haddaan guluf ku leexeeyo
Senge laqana mooyee haddaan lugo ku soo duulo
Lufankiinna soo hadhay haddaan Laasane u daayo
Lafta Muuse kama dhalan haddaan garanta kaa laabo
Kite Fiqi (Alla ha u naxariistee) oo xoolihii uu gacanta ku
dhigay faraskiisii dhexmarinaya ayaa haddana geeraaray oo
yidhi;
Geelan baatirta weyn
Badankiisa la yaabay
Nirgii boodhka hurdaan
Nugaal hoose ku beermay
Candhadiisa Bullaasiyo
Burca taagan la moodo
Inteeroo boqollaalahoo
Balanbeelyo darmaana
Oo sida Biinta u duushoon
Bahday maanta u haysto
Boodow kaa celin maayo
|
|
|
|
 |
|
 |
|
