| |
Salaan Carrabey Eebbe naxariistii Janno ha ka
waraabiyee ayaa la xididay Dhulbahante. Sheekadan dhawr siyood baa loo
sheegaa siday ku bilaabantay balse waxan idiin soo gudbinaynaa sida loo
badan yahay. Waxa la weriyey in Salaan oo arooskii ku jira ay martiyi u soo
hoyatey. Martidii oo sida la sheego Salaan qoyskiisa ahayd wuxuu dareemay
inaan si fiican loo Marti soorin. Salaan wuxu rajaynayey in maadaama
xoolihiisii la meersaday oo waxna Yarad loo qaatay waxna gabbaati, in
martiga loo Loogo.
Salaan wuxu marshey tix ay naga soo gaadhey.
Naagyahay hannaan xiditinnimo waa hantiyo soorre
Laba la hinjiyaba waa hunguri kii horreyn jiraye
Aqalkaan hilbiyo soori ool haqab la' oo buuxa
Aan Haanta caanuhu ku jirin halab karuurkeedu
guur uma hagaagine waxbaa loo hadoodilaye
Gabaygaas waxa ka jawaabay nin oosha uu Salaan
ka guursaday ah oo la odhan jirey Ducaale Dheere, isagoo yidhi.
Siddeeddii cishaba waa intii sahanku laalnaaye
Waa soo sidnaa Xeedhyihii Saabka loo tolaye
Iidoor sal fududaa wuxuu sugayo muu dhawro.
Markii intaasi dhacday ayaa Dhooble oo ahaa
Salaan Soddoggii uu ku xila furay inaan Salaan gabyi karin oo arrinka halkaa
lagu qaboojiyo. Salaan waa qaadi kariwaayey Dhaarta iyo xilafurka ka dhacay
Soddoggii oo waa iska aamusay.
Cismaan Aadan Dibi oo "Dhulqas" iyo "Gun iyo baar eeg" labada magacba loo
yaqaan ayaa gabaygaas ka jawaabay. Waxay ahayd xilli abaar xumi ku habsatay
habar Jeclo. nin Cali Dhuux marna Ismaaciil Mire lagu sheego ayaa soo dul
maray ooshii Cismaan Aadan. Cismaan oo is yidhi malaha in loo gabyo ka baqay
baa tirshey gabaygan soo socda oo Jawaab u noqday gabaygii Ducaale Dheere.
Wuxu yidhi Cismaan Aadan
Aqallada Dixaha laga dhiseed dabato moodeyso
Danbaa meesha keentee xarrago looma soo degine
Daarood siduu beri ahaa loo dad-qalatowye.
Shan iyo toban sano ka dib ayaa waxa dhacday
abaarta xun oo xoolo ku dhammaadeen. Salaan baa maqlay islaantiisii Cawo
Dhooble oo dagaalaysa wiilashiisii markaasuu gabay tirshey. Gabayga wuxu
Salaan ku tibaaxayey rag badan oo sabool ah oo cid walba leh oo markii
caruurtoodii u kacday ay u shaqaysa oo dhiishii fakhriga tuurtay. Gabaygaas
ayuu soo geliyey ninkii eraygu kala gaadhay ee Ducaale dheere. Wuxu yidhi
Salaan Carrabey;
Wax Ducaale dhacantuu barkaday dhiil nabsaa tolane
Qumbuhuu ka dheewadey ilaah dhoobti uga qaadye
Nin wax dhalay maruunbuu dhergaa wiilasha ha dhiifin
Dhaaxuu asburay faarax Daad dhawr intuu qadaye
Waa kaas Sanduuqyada dhex galay dhoof ka soo degaye
Nin wax dhalay maruunbuu dhergaa wiilasha ha dhiifin
Dhibaatuu u qabay reer Warsame dhogor-yarow geele
Dhanka bidixda waa kaa ku dhigay summaddi dheerayde
Waa kaa dhidbaday baarqabkii dhumucda weynaaye
Nin wax dhalay maruunbuu dhergaa wiilasha ha dhiifin
Ducaale Dheere markuu gabaygii maqlay wuxuu u
qaatay in Salaan weli ereygii uu yidhi daba joogo. Waxa kale oo uusan
Ducaale jeclaysan in la soo xasusiyey saboolnimadiisii. Ducaale wuxu ahaa
nin Sabool ah laakiin Markii geelii HAGOOGANE laga maroorsaday Daraawiish
ayuu ka mid ahaa rag tirsan oo Daarood ah oo geelaa saami ka helay.
Halkaasuu Ducaale ku sabool-gooyey. Ducaale oo gabaygii Salaan aan jeclaysan
ayaa marshey afarreydan soo socota oo uu ku halqabsanayo inankiisii curad
isla markaana ugu qayshanayo Saahid Qamaankii reer Dalal, Ogaden hadii
sheekadu ku xumaato.
Soofoow Sarkaalkuba marbuu sahayda waayaaye
Saabaanka waa laga tirshaa suudi-daarrada'e
Nin saboola iyo Awrna waa suluf dhaqaaqaane
Labadaba haddaan soori celin socod ma daayaane
Inaan waayo saranseer ahaa saas anaa furaye
Samri-waa Salaankii wax badan layga saamaxaye
Sawdkii horeetiyo Cawaan kaga sarriigtaaye
Suryadaan fadhiistaba qolaan summad ku duugaaye
Oo lagaga soocaa naflaha suunta wada yaalle
Saableyda meeshaan u dhigayna Saahid baa garanne.
Salaan markuu gabaygaa maqlay ayuu tirshey
tixdan soo socota. Wuxu Salaan is tusay in dhaartii Soddogii iyo wacadkii uu
qaaday uu buray haddiiba la daandaansaday. Tixdan oo la yidhaahdo Silsilad
wuxu Salaan ku keeneeyey Ducaale Dheere iyo affareydiisii ayadoo aan Ducaale
Dheere gabay danbe u noqon maalintaas ka dib, Saahid Qamaankii uu ku
tashanayeyna uusan wax hiil ah ka helin.
Wuxu yidhi Salaan Carabbey isagoo ku halqabsanaya wiilkiisii Jaamac Seed.
Seedoow Ducaaleba haddii,
seexo laga waayey
Sedo inaan la hayn karin ninkaad, siisay garan waaye
Ragba miduu sinjiidkii wadoo saa'ilaa badane.
Saan joogsan weydaa waxbay, sahayanaysaaye
Aniga oo Salaanaba haddii, lay sal dhigi waayey
Yaabaye maxaan sugahayaa saaddi la i moodye.
Suuldaaro oday waa kufaa, samay la rooraaye
Wax kalaa saraa'iye Alloow, sahal amuurteenna
Safka Cali leh, Sawjada dhashiyo, Sebiga nuugaaya
Innamada saqiirka ah hablaha, timaha saydhaaya Sinji rixin dadkaygu u yahay, Say-Abtoo xiga' e
Saddex goor dulqaataye hadday, saa'id tahay caawa
Waxba yaanan xidid waa Sunnee, Seedigay deyine
Horta maan xanbaarada ku sugo saadsey geerida'e.
Sidii kugu habboonayd adaa, seegay taladiiye
Sayaxaadda adigaa la tegey, suuqa qaylada'e
Adigaa Sallaan dheer la koray, sah iyo geeraare
Dadkeennii sokeeyaha ahaa, saas adaa yidhiye
Saqrad iga hel waataan wax badan saabur ku lahaaye.
Sangaaguradii Nuur Aadanbuu, soo sasabayaaye
Wadaadkii beryaha saahiduu, sulux ka doontaaye
Suubaalintii buu wadaa, suuf is marintiiye
Wallee saafurtaa iyo tolkaa, iga sameeyaaba
Inaan silic-gadaal kuu dilaa waa sidaan wadaye!
Wax dhaaxaan xiniinyaha ka saray, mida sinnaydeene
Suntaan qooshay waabeeyadaan, kaaga sahay yeelo
Adna inaad Samuutaha qudhqudhin waa si la hubaaye!
Dhirtu waxay ka sicir qaadataa, sananka Nawriishe
Saadaasha roob waxay waddaa, sagal kaliileede
Subxaanyadana saarmada ishaad, saawisaa bahale
Wax Jadeerku sanaqaad u yahay, Soonah iyo Hiile Carmona geedo kale waa ku saar, sudhan wariidkoode
Soonqaadku Biluhuu u yahay, saacidiyo khayre
Seyid-ayaamna waa Jimcaha, laga siyaartaaye
Salaad laguma waajibin ninkii, suufiyaad qaba'e Nin ilaah wax siiyana beryuu, Sadaqadaystaaye
Goortuu Sakada raaciyona, waw sayidiyaaye
Dabadeed samaanbuu helaa, saacidiyo khayre Rusushii aralada loo sakhiray, sikhigi iimaanka
Iyaguba sawaab kalama tegin, saadadii hore'e
Maadaa ka saa'ida kuwii samada loo nuurshey.
Gaaladana Siligaw warrama, socotadii dheere
Saraakiishu hadal saabuday, sayn ku bixisaaye
Salka gabayna Nuur-Dhegacunbaa, saajac ku ahaaye
Anna waxan saxeexaa markuu, suura-gelayaaye
Waataan siyaakhadin jiree, maw silsiladeeyey
Allahylehe sidaa waw gabyaa, sadar kalaan baanay.
Geenyadu sullaacada horay, saamataa Faras'e
Sayaxa Doogga waa siman yihiin, Saalax nabadeede
Sengayaal marmaarriyey hadduu, siico bedenkoodu
Isagoo Sagaal qaday haddaad, nadi ku saydhsaydho
Durba waxad saluugtaa intaan, dhididku suudhayne
Goortay saraayadu nash tidhi, saancaddaw taga'e.
Sudciga geelu nimanbuu fadhiyey, seedda reer Hagare
Aan weli saaraayiyo laqwiyin, sawd-xun iyo ceebe
Sii-Aragba muu dayo intuu saca ku faanaayo.
Soddonkiiba loogama horreyn, saancadka lahaaye
Durba wuxu salookiyey markuu, soofay Halihiiye
Sooraanta goortuu dhiguu, seegay dhacantiiye
Sarsarkaba ma soo gelin markuu, booday sacabkiiye
Waa waxan sareedada dhadhamin, Saaka ka horoow'e
Bal inuu waqtigu kuu sallaxo, subaxyo maad dhawrtid.
Siigada haddaan kaaga tegey, salacyadii boodhka
Oon Summad wejiga kaa iftiyo, Soofe kugu duugey
Saabaanna aan kugu xidhxidhay, Sagabihii Koore
Saarsiinyihiina aad lahayd, seeggi labadeenna
Surka Xadhigga, Seetada lugaa, kaa sanqadhi doonta
Ninkii aniga kaa igu sukhraday, saac ha kuu bixiyo
Waataad Siddibiq ii gashee cidi ha kaa saarto.
|
|
